گزیده‌ی قواعد صفحه آرایی

آن‌چه در زیر این عنوان آمده گزیده‌ای از قواعد بیان شده است که با رعایت آن‌ها می‌توان بسیاری از کارهای صفحه‌‌آرایی را انجام داد:

1ـ سطربندی و صفحه­بندی

  (1) قطع متن وزیری 12 ×5/19 (بالا: 2/5 سانتی‌متر، پایین: 5 سانتی‌متر، چپ: 5/4 سانتی‌متر، راست: 5/4 سانتی‌متر)

(2) ابتدای همه بندها (پاراگراف‌ها) تورفتگی داشته باشد.

(3) صفحه بندی در قالب فرم مضربی از 8 انجام شود.

(4) سطرهای پایین صفحه تا جای ممکن نباید خالی بماند.

(5) صفحه­های متن به‌‌ترتیب زیر چیده می‌شوند:

(1. 5) صفحه­ی 1: بسم­الله (وسط سطر سوم).

 (2. 5) صفحه­ی 2: سفید؛ یا مجموعه مباحث/ انتشارات (وسط سطر سوم).

 (3. 5) صفحه­ی 3، صفحه عنوان شامل:

 (1. 3. 5) عنوان اصلی کتاب (وسط سطر سوم).

 (2. 3. 5) عنوان فرعی کتاب (وسط سطر پنجم).

 (3. 3. 5) نام پدیدآورنده (وسط سطر دهم).

  (4. 3. 5) نام مترجم (اگر اثر ترجمه شده باشد، وسط سطر یازدهم).

 (5. 3. 5) آرم ناشر (وسط سطر پانزدهم).

 (6. 3. 5) سال نشر (زیر آرم ناشر).

 (4. 5) صفحه­ی 4: شناس‌نامه (از پایین به بالا چیده شود).

 (5. 5) صفحه­ی 5: متن تقدیم به (از وسط سطر سوم)

 (6. 5) صفحه‌ی 7: فهرست داشته‌ها (از سطر یکم صفحه‌ی فرد).

 (7. 5) صفحه­ی سخن ناشر/ سخن مترجم/ پیش­گفتار/تقریظ دیگران (از سطر هفتم صفحه­ی فرد).

 (8. 5) صفحه­ی عنوان بخش، فصل و گفتار (وسط سطر سوم صفحه­ی فرد).  

 (9. 5) هدف کلی (از سطر پایین صفحه­ی پشت صفحه عنوان چیده شود).

 (10. 5) آغاز متن (از سطر هفتم صفحه­ی فرد).

 (11. 5) آغاز پی‌نوشت‌های فصل (از سطر یکم صفحه‌ی فرد).

 (12. 5) آغاز منابع و مآخذ فصل (از سطر اول صفحه­ی فرد)­­.

 (13. 5) آغاز پیوست­ها (از سطر اول صفحه­ی فرد).

 (14. 5) آغاز واژه‌نامه (از سطر اول صفحه­ی فرد).

 (15. 5) آغاز منابع و مآخذ کتاب (از سطر اول صفحه­ی فرد)­­.

 (16 .5) آغاز فهرست نمایه­ها (از سطر اول صفحه­ی فرد).

(17. 5) صفحه‎ی نخست کتاب‎های خواندنی برای آگاهی بیش‌تر (از سطر اول صفحه­ی فرد).

(18. 5) صفحه‌ی نخست آگهی کتاب‌های دیگر ناشر یا نویسنده.

2ـ سرصفحه‌ها

(1) صفحه­های 1 تا 4 سرصفحه و شماره صفحه ندارند، ولی در شمارش لحاظ می­شوند.

(2) صفحه­های زیر، سر صفحه ندارند و شماره­ی صفحه­ی آن­ها در پاصفحه می‌آید:

(1. 1) صفحه­ی فهرست داشته­ها.

(2. 2) صفحه­ی پیش گفتار.

(3. 2) صفحه‌های عنوان فصل‌ها.

(4. 2) صفحه‌های آغاز متن.

(5. 2) صفحه‌ی نخست منابع و مآخذ.    

(6. 2) صفحه‌ی اول پیوست­ها.

(3) در سرصفحه­ی صفحه­های زوج، در سمت راست صفحه، از راست به چپ، به ترتیب: «شماره­ی صفحه»، « / » ، و «عنوان کتاب» می آید.

(4) در سرصفحه­ی صفحه­های فرد، در سمت چپ صفحه، از چپ به راست، به ترتیب: «شماره­ی صفحه»، « / » ، و «عنوان فصل» می‌آید.

(5) بالا و پایین سر صفحه خط نمی‌گذاریم.

(6)فاصله‌ی سرصفحه از متن 2/1 سانتی‌متر (12 میلی‌متر) است.

3ـ عنوان‌ها

(1) عنوان­ها تورفتگی و دو نقطه ندارند (به جز عنوان­های داخل سطر که هم تورفتگی و هم دونقطه دارند).

(2) بین شماره­های عنوان­ها ویرگول رو به پایین یا نقطه می­گذاریم (نمونه: عنوان‌های صفحه­ی4).

(3) عنوان­ها از سطر بالا و پایین و از عنوان زیر فاصله ندارند.

(4) هیچ عنوانی نباید در سطر آخر باشد.

(5) جای شماره و عنوان­ فصل­ها در صفحه‌ی عنوان فصل و بخش، در وسط سطر سوم و پنجم صفحه­ی فرد است.

(6) هیچ یک از عنوان­های اصلی و فرعی در فهرست مطالب تورفتگی ندارد و فونت آن­ها یکسان است.

(7) عنوان فصل­ها و بخش­ها در فهرست داشته­های (مطالب) کتاب وسط­چین و بدون شماره صفحه است.

4ـ صفحه عنوان‌ها

عنوان­ها در صفحه عنوان­های فصل و بخش به صورت زیر چیده می­شوند:

(1) شماره­ی بخش و فصل، در وسط سطر سوم. (مانند: شماره‌ی بخش دوم و فصل سوم در صفحه‌ی عنوان آن‌ها)

(2) عنوان بخش و فصل در وسط سطر پنجم. (مانند: عنوان بخش دوم و فصل سوم در صفحه‌ی عنوان آن‌ها)

(3) همه­ی عنوان­ها در صفحه عنوان کتاب باید در صفحه­ی فرد باشند.

5ـ تورفتگی‌ها

(1) اندازه­ی تورفتگی­ها 5 فاصله (Space) است.

(2) آغاز همه­ی بندها و بندهای شماره­دار یک تورفتگی دارد، ولی از سطر دوم به بعد تورفتگی نمی­دهیم. برای این منظور نباید از شماره­دهی خودکار استفاده کرد، بلکه باید شماره­ها را به­صورت دستی ایجاد کرد.

6ـ تصویرها، جدول­ها، نقشه‌ها و نمودارها

(1) تصویرها و جدول­ها و نمودارها باید در همان صفحه‌ی ارجاع یا صفحه بعد بیفتند.

(2) مشخصات تصویرها، جدول­ها، نقشه­ها، و نمودارها (شامل نام و توضیح) در بالای آن­ها می­آید و شماره­ها و نام­های اجزای درون تصویرها پایین آن­ها گذاشته می‌شود.

(3) جدول­ها تا جای ممکن باید در یک صفحه گنجانده شوند.

7ـ فونت‌ها

نام و اندازه‌ی برخی فونت‌های پرکاربرد عبارت است از:

      (1) عنوان بدون شماره­ی وسط صفحه، بی تیتر 13. (نمونه: عنوان آغاز همین مبحث)

(2) عنوان­های یک شماره­ای: بی تیتر 12.

(3) عنوان­های دو شماره­ای: بی تیتر 11.

(4) عنوان­های سه شماره­ای: بی تیتر 10.

(5) عنوان­های چهار شماره­ای: بی تیتر9.

(6) عنوان­های داخل سطر: بی تیتر 9.

(7) متن: بی لوتوس 13.

(8) سرصفحه: لوتوس سیاه 10.

(9) پاورقی فارسی: لوتوس 10.

(10) پاورقی لاتین: Times New Roman 9.

(11) کلمه­های لاتین در متن: Times New Roman 10.